1. Jak powstaje włóczka?

     Włóczka wykonana jest z krótkich włókien, które się czesze (grępluje), a następnie przędzie (skręca) w nitki lub pojedyncze włókna. Potem są one łączone z innymi włóknami w jedną ostateczną nić włóczki. 

2. Wełna najbardziej puchata z puchatych

     Najbardziej puchatą wełnę, prawie tak lekką jak powietrze, pozyskuje się z sierści królika angorskiego. Wełna z królika angora jest jednym z najbardziej luksusowych i cenionych materiałów włókienniczych na świecie. Pochodzi z włosów królików rasy angora, które charakteryzują się miękkim i puszystym futrem. Wełna ta jest znana ze swojej niezwykłej miękkości, delikatności i ciepła, co czyni ją idealnym wyborem do produkcji wysokiej jakości ubrań, takich jak swetry, szaliki i czapki. Myślę, że do królików angorskich powinniśmy się zwracać "Wasza puchatość". 

3. Święto dziergania

     Każdego roku w drugą sobotę czerwca rozpoczyna się Światowy Dzień Dziergania w Miejscach Publicznych. Obchody trwają cały tydzień i polegają na spotkaniach osób zainteresowanych dzierganiem i wspólnym tworzeniu rękodzieła na drutach. Aktywności te organizowane są np. przy sklepach z włóczkami, w parkach, kawiarniach. 

4. Najdroższe skarpetki zrobione na drutach

     Wykonane zostały z bardzo delikatnej wełny wikunii i kosztują ok. 1200 dolarów. Wikunia to najmniejszy ssak z rodziny wielbłądowatych, waży ok. 40 kg, a jej gęsta puszysta sierść ma zmienne ubarwienie, od koloru żółtawego do czerwonobrązowego. Tak więc tak drogie skarpetki nie są barwione. Naturalne odcienie wełny są i tak piękne. 

5. Która włóczka nie gryzie?

     Na przykład ta wykonana z kóz kaszmirskich, która ma bardzo cienkie włókna, co sprawia że jest bardzo puszysta. Wyprodukowanie takiej włóczki jest czasochłonne, stąd też bierze się jej wysoka cena. 

6. Włóczka z mleka

     Co zrobić z mlekiem, które się zepsuło i nie nadaje się do spożycia? Można je przerobić na piękną, jedwabistą przędzę. Proces wytwarzania włókna mlecznego jest podobny do produkcji sztucznego jedwabiu wiskozowego z pulpy roślinnej. W naszym przypadku błonnik wytwarza się z mleka krowiego. Mleko najpierw się odwadnia, a kazeinę rozpuszcza w roztworze alkalicznym i miesza z akronitrylem, by wytworzyć mocne, drobne włókna. Teraz już można wyprodukować włóczkę. Posiada ona certyfikat ekologiczny, jest przyjazna dla środowiska i nieszkodliwa dla użytkowników. Tkaniny wykonane z mlecznej włóczki dobrze oddychają i odprowadzają wilgoć.

7. Ile owiec mieszka na Wyspach Owczych?

Na 18 głównych wyspach Wysp Owczych mieszka ponad 50 tysięcy ludzi i prawie dwa razy tyle owiec. W herbie tego wulkanicznego archipelagu położonym jest oczywiście... baran. Współcześnie na wyspach żyją udomowione owce rasy farerskiej.

8. Ile wełny daje owca?

     Od jednej owcy mamy ok. 4,5 kilograma wełny, z której można zrobić 6 swetrów. Wełnę można stosować do różnych celów, w zależności od grubości włókna i innych cech, takich jak długość włókna i karbowanie. Bardzo cienka wełna jest używana głównie do produkcji odzieży, podczas gdy grubsza wełna jest używana do wyrobu dywanów, obicia mebli czy zasłon. Największą populację owiec mają Chiny, a za nimi plasują się Indie i Australia.

9. Co nas łączy z owcą?

     Dzięki mieszance powietrza, słońca i trawy wełna rośnie przez cały rok. Składa się z keratyny, czyli substancji białkowej takiej samej jak ludzki włos. Wełna jest zasobem odnawialnym (owce strzyżone są co roku, po czym runo odrasta jeszcze mocniej), a zużyta ulega biodegradacji w glebie, a także w słonej wodzie. 

10. Przędza z pokrzywy nie parzy

     Pokrzywa rośnie dziko i łatwo możemy ją spotkać w różnych miejscach. Dawniej w Polsce wykorzystywano pokrzywę do wyrobu przędzy. Jesienią, już po przekwitnięciu, pokrzywę zbierano, potem moczyło się ją w wodzie, międliło (ugniatało), by następnie ręcznie zdjąć włókna z łodygi. Takie włókna czesano, by w końcu uprząść przędzę na kołowrotku. Obecnie również czasem uzyskuje się włókna z tej parzącej rośliny. Przędza z pokrzywy charakteryzuje się wieloma zaletami, takimi jak trwałość, oddychalność i właściwości hipoalergiczne. Co więcej, produkcja tej naturalnej przędzy wymaga minimalnych zasobów i nie wymaga stosowania szkodliwych substancji chemicznych ani pestycydów, co czyni ją wyborem przyjaznym dla środowiska.

11. Najdłuższy łańcuszek wykonany na szydełku

     Najdłuższy szydełkowy łańcuszek wykonała Anne Vanier-Drüssel z Francji. Jej dzieło ma długość 130 kilometrów i zostało wykonane pomiędzy 15 czerwca 2008 a 26 listopada 2008. Jest to wynik indywidualny. 

12. Największe szydełko na świecie

     Największe szydełko zostało wykonane w Colchester (Wielka Brytania) przez Clare Sams i Broa Sams. Narzędzie ma 2,77 metrów długości i średnicę 11 centymetrów. Szydełko po raz pierwszy zostało zaprezentowane z okazji Światowego Dnia Dziergania w Miejscach Publicznych. Rekord został zapisany w Księdze Rekordów Guinnessa. Nie ma tam niestety wzmianki o włóczce, potrzebnej do wykonania robótki na tym szydełku.  

13. Dzierganie w polskiej sztuce. Aleksander Gierymski, Żydówka z pomarańczami

Obraz Aleksandra Gierymskiego przedstawia Żydówkę, która handluje pomarańczami. W zgięciach ramion trzyma dwa kosze z tymi owocami, a w dłoniach ma zaczętą robótkę na drutach. Dzieło pochodzi z końca XIX wieku i ma ciekawą historię. Obraz, który znajdował się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, zaginął po wybuchu powstania warszawskiego. W listopadzie 2010 roku pojawił się na aukcji w Niemczech. Po interwencji polskiego Ministerstwa Kultury, w 2011 roku wrócił do Muzeum Narodowego.

Wikipedia, domena publiczna

14. Trwalsze skarpetki

     Aby skarpetki mogły nam służyć dłużej, do przędzy zwierzęcej dodaje się trochę nylonu. Umożliwia on rozciągliwość materiału i większą wytrzymałość na przecieranie. Pozwala również na lepsze dopasowanie skarpetki do stopy użytkownika. Nylon znany jest również pod inną nazwą - poliamid. Jest to materiał syntetyczny wynaleziony w 1935 roku przez chemika pracującego dla fabryki DuPont.

15. Czym są swetry ze wzorem Fair Isle?

     Fair Isle to tradycyjna technika dziewiarska używana w latach dwudziestych ubiegłego wieku do tworzenia wzorów dziewiarskich w wielu kolorach. Nazwa pochodzi od jednej z Wysp Szetlandzkich, która nazywa się właśnie Fair Isle. Dzianina ta zyskała popularność, kiedy książę Walii (późniejszy Edward VIII) po raz pierwszy włożył sweter z takim wzorem. Tradycyjne wzory Fair Isle ograniczają się do pięciu kolorów i są praktykowane również współcześnie. 

Portret księcia Walii w swetrze Fair Isle (1925 rok), Wikipedia, domena publiczna

16. Szydełkowanie pomaga na bezsenność

     Kiedy koncentrujemy się nad czymś powtarzalnym i kojącym, tak jak ma miejsce podczas szydełkowania, możemy uspokoić umysł i ciało. Robótka pozwoli nam na dobry, mocny sen. 

17. Skąd się wziął kardigan?

     Kardigan to rodzaj swetra, który zazwyczaj jest zapinany na guziki lub zasuwany na suwak. Nazwa ubioru pochodzi od hrabiego Cardigana, brytyjskiego wojskowego, dowódcy podczas wojny krymskiej 1854 roku. Jego żołnierze byli ubrani w wełniane kurtki zapinane na guziki.  

18. Czym jest Yarnbombing?

     Yarnbombing, czyli bombardowanie przędzą, to forma sztuki ulicznej. Polega ona na dekorowaniu przestrzeni publicznej za pomocą dzierganych i szydełkowanych projektów. Kolorową włóczką pokrywa się słupy, drzewa, latarnie a nawet budynki. Yarnbombing stał się mocnym środkiem wyrażania siebie w sztuce miejskiej. Więcej o tej formie ekspresji w sztuce TUTAJ. 

19. Welon królowej francuskiej Marii Antoniny

     U podnóża zachodniej krawędzi Śnieżnika położona jest niewielka miejscowość Nowa Wieś. Ukryta ona jest wśród lasów, a tabliczka koło kościoła informuje, że właśnie znaleźliśmy się na końcu lub początku Polski. Opcja do wyboru. W Nowej Wsi jest zadziwia ogromny kościół. Ma 60 metrów długości, 45 szerokości i 20 wysokości. Ze świątynią związana jest bardzo ciekawa historia dotycząca welonu królowej francuskiej, Marii Antoniny. Welon królowej, wykonany z koronki brabanckiej miał 3,31 metrów długości i długo znajdował się właśnie w tym kościele. W roku 1958 nielegalnie został wywieziony z Polski. Obecnie znajduje się w Telgte (Niemcy). Informacje dla tych, którzy chcieliby by zobaczyć kościół. W Polsce jest 119 miejscowości o takiej samej nazwie: Nowa Wieś i trzeba uważać by się nie pomylić. Dobrym miejscem wypadowym do Nowej Wsi pod Śnieżnikiem jest piękne i klimatyczne Międzygórze. 

kościół w Nowej Wsi, fot. W. Zięba

20. Najdroższa włóczka

Najbardziej luksusową, a jednocześnie najdroższą włóczką jest ta wykonana z sierści dziko żyjącej wikunii andyjskiej, najmniejszego ssaka z rodziny wielbłądowatych. Kilogram przędzy kosztuje aż 10 tysięcy euro. Włóczkę z wikunii można również kupić w Polsce. Jeden motek, który waży 25 gramów kosztuje ok. 1300 złotych. Na typowy sweter wystarczy 10 motków. Miłego dziergania. 

21. Jakie są właściwości wełny?

• wełna jest naturalna, odnawialna, odporna na plamy, trudnopalna, odporna na zapachy, pozytywnie wpływa na dobry sen
• jest naturalnym regulatorem temperatury
• wełniane ubrania noszą żołnierze, strażacy, astronauci, sportowcy i alpiniści
• wełna potrafi wchłonąć wodę, aż do 35% w stosunku do własnego ciężaru (dla porównania: bawełna do 24%, nylon do 7%, poliester 1%). 
• wełna jest łatwa w pielęgnacji, ponieważ możemy ją odświeżyć już przez wietrzenie, dzięki czemu znowu będzie odpowiednia do użycia
• pochłania promienie UV
• wełna jest ceniona przez projektantów na całym świecie za elegancję, ciepło, trwałość kolorów oraz wszechstronność (dostępna w szerokiej gamie splotów, gramatur, tekstur)

22. Stephen Duneier  - szydełkowy rekordzista

     Twórcą największego szydełkowego babcinego kwadratu (przerabianego na szydełku w okrążeniach od środka do zewnątrz) jest mężczyzna, Stephen Duneier. Jego dzieło ma powierzchnię 121,81 metrów kwadratowych i zostało zaprezentowane 14 maja 2016 roku w Santa Barbara w Kalifornii. Stephen Duneier to amerykański menedżer inwestycyjny, mówca, wykładowca, autor, artysta i rekordzista Guinnessa. Szydełkowy kwadrat to niejedyne osiągnięcie Duneiera. Zrealizował on szereg niesamowitych projektów i postanowień. Nauczył się latać helikopterem, wspiął się na zamarznięte wodospady, brał udział w wyścigach samochodowych, nauczył się mówić po niemiecku, przeczytał 50 książek w 52 tygodnie, wziął udział w półmaratonie, a także nauczył się tańca towarzyskiego. Stephen Duneier opanował także sztukę dziergania na drutach. Już na wstępie owinął 40 metrowe drzewo eukaliptusowe kolorowymi robótkami, potem owinął ogromny głaz nad Montecito w Kalifornii. Następnie były kolejne projekty, i kolejne. 

23. Przędza bambusowa - przyjazna rękodzielnikom i środowisku

     Przędza z bambusa jest produkowana z włókien łodygi bambusa, a proces produkcji jest dokonywany w sposób przyjazny dla środowiska. Przędza z bambusa ma wiele zalet, które sprawiają, że jest niezwykle atrakcyjna dla konsumentów. Jest niezwykle miękka i delikatna, co sprawia, że tkaniny wykonane z tego materiału są komfortowe w noszeniu. Idealnie nadaje się na ubrania do noszenia na co dzień, ponieważ jest przyjemna w dotyku i nie powoduje podrażnień skóry. Ponadto, przędza z bambusa ma doskonałe właściwości termoregulacyjne, dzięki temu tkaniny wykonane z tego materiału są idealne na każdą porę roku.

24. Praca z czarną włóczką jest trudna

     Praca z czarną włóczką może być trudna z kilku powodów. Po pierwsze, czarna włóczka jest ciemna i mało kontrastuje z większością podłoża, co utrudnia rozpoznawanie wzorów i śledzenie powstawania robótki. Po drugie, czarna włóczka często pochłania światło, co sprawia, że trudno jest dostrzegać jej detale i teksturę. Ponadto, jej ciemna kolorystyka powoduje, że nawet najmniejsze niedociągnięcia w pracy mogą być bardziej widoczne niż przy innych kolorach włóczki. To wymaga większej precyzji i skupienia przy wykonywaniu każdego oczka. Mimo tych wyzwań, praca z czarną włóczką wymaga cierpliwości, ale rezultaty mogą być niezwykle efektowne i eleganckie. Na koniec ważna uwaga. Zadbajmy o dobre światło. Również w pracowni fotograficznej przy wykonywaniu zdjęć produktowych czarnych włóczek. 

25. Święto rękodzieła w Ochli koło Zielonej Góry

     Co roku w skansenie w Ochli pod Zieloną Górą ma miejsce tradycyjny jarmark wielkanocny, który jest organizowany na wzór wileńskich Kaziuków. Oprócz dobrego jedzenia oraz ludowych występów artystycznych, podczas tego wiosennego święta, najważniejsze jest rękodzieło. Na licznych stoiskach możemy zobaczyć prace szydełkowe, ręcznie robione dzianiny, haft, biżuterię, kartki świąteczne wykonane techniką quillingową, wyroby z wikliny i wiele innych. 

Kaziuki w skansenie w Ochli, fot. W. Zięba

26. Robienie na drutach jest dobre na... odchudzanie

     Szydełkowanie i dzierganie nie tylko łagodzi stres, poprawia sprawność motoryczną, zapobiega chorobom artretycznym, ale także jest dobre na zgubienie wagi. Gry robimy na drutach przez godzinę, możemy spalić do 110 kalorii.